Sinds 1975 geeft mediamagnaat Piet Schreuders, ook bekend van de wereldvermaarde Poezenkrant, op onregelmatige basis het kwaliteitsblad Furore uit. Furore #23 belooft “eindelijk alles over ‘de meeuw’ van W.F. Hermans” te onthullen.
Het gaat over het iconische omslag van de verzameling polemische artikelen ‘Mandarijnen op Zwavelzuur’, door Hermans zelf in 1964 gepubliceerd als ‘De Mandarijnenpers’. De collage op dit omslag laat een bevallige dame in badpak zien, wiens hoofd is vervangen door een vogelkop. Bij wijze van handtas draagt zij een lachende mond.
Furore #23 maakt inzichtelijk hoe Hermans’ collage tot stand kwam. Dat begint al bij de bijzondere omslag, waarin de lagen van het originele beeld deels zijn uitgespaard. Deze Furore heeft dan ook eigenlijk twee omslagen: de eigen, versneden voorkant en daarachter de cover van Life magazine van 23 juni 1947, die Hermans voor het lichaam gebruikte.
Hermans’ minder vermoedde feestelijke kant uitte zich vooral in zijn beeldend werk: hij fotografeerde, schreef vrolijke bijschriften op postkaarten, tekende een beetje, en was een enthousiast collage-maker. In deze online tijden had hij ongetwijfeld wel wat gekund met het gifje.
Niet alle collages van Hermans zijn even goed van kwaliteit. Ogen en monden komen regelmatig terug. Soms plakte hij gewoon een afbeelding van een vis over het hoofd van een model, maar andere collages zijn gesofisticeerder van compositie en kniptechnieken, en meer gelaagd.
Er bestaat zelfs een geheel gecollageerd pornoboekje, getiteld ‘The Heart of a Good Cocktail’, dat WFH ooit aan Freddy de Vree cadeau deed en vanzelfsprekend vooral huidkleurig is.
Furore belooft een who done it? in de vorm van een what is it? Naar aanleiding van een discussie over de ornithologische aard van de ‘Mandarijnen’ vogelkop zochten L.H. Weiner en P. Schreuders naar de oorspronkelijke beelden waarmee de collage is samengesteld.
Volgens Hermans zelf zou de vogel een meeuw moeten zijn. Dat beweerde hij althans in een terechtwijzing aan recensent Kees Fens, die naar het beeld verwees als een roofvogelkop.
Dit is niet de plaats om de oplossing van Furore’s doorwrochte onderzoek prijs te geven, maar de vogel (die Aguila heet) is pertinent geen meeuw. Hermans heeft – willens en wetens, want het artikel waaruit de kop is geknipt laat geen twijfel over de vogelsoort in kwestie – een biologische onwaarheid de wereld in gebracht.
Natuurlijk is het geen meeuw. Over welke vogelsoort hebben we het hier dan wel? Dat leest u in Furore #23.
